Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên trong Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ – Bài làm 1 của một bạn học sinh giỏi Văn tỉnh Nam Định

“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” ca ngợi khí tiết và khí phách của kẻ sĩ dũng cảm đương đầu với mọi thế lực đen tối, độc ác thâm hiểm trong cuộc đời. dám chấp nhận mọi nguy hiểm, ngay cả đến cái chết cũng không lùi bước.

Đây là một trong số 20 truyện rất đặc sắc và độc đáo trích trong ” Truyền kỳ mạn lục”  của Nguyễn Dữ, tác phẩm văn xuôi chữ Hán trong thế kỉ XVI. từng đirrc neợi ca là “thiền cổ kì bút”.

Nhân vật Ngô Tử Văn chiếm bao cảm tình tốt đẹp trong lòng ta. Quê ở Yên Dũng, Lạng Giang. Tính tình kháng khái, nóng nảy, ghét là gian, được khen là một người cương phương.

Hành động đốt đền của Tử Văn đã làm cho mọi người “lổc đầu lè lưỡi” tỏ vẻ lo sợ cho kẻ hàn sĩ dám chọc tức quỷ thần. Trước khi phóng hoả, Tử Văn đã “tắm gội chay sạch, khấn trời”. Điều đó cho thấy, chàng tự cho việc làm của mình là chính đáng, sẽ được trời biết cho, phù hộ cho; đồng thời dám chấp nhận mọi nguy hiểm. Với Tử Văn thì tên bách hộ họ Thôi kia là một tên giặc trong đám quân Mộc Thạnh đi xâm lược nước ta. Hắn đã bị giết, bị trừng phạt. Lúc sống là tên giặc cướp, lúc chết “làm yêu quái trong dân gian” thì có gì đáng thờ. Phải đốt đền đi! Tử  Văn”tức giận” là vì thế ! Thứ hỏi: trong vùng Lạng Giang thuở ấy đã có người nào dám làm như Tử Văn ? Ngày nay, có ai dám hành động như Tử Văn ?

Có lẽ bị quỷ ám, ma báo thù nên Ngô Tử Văn sau khi đốt đền về đến nhà thì bị ốm, bị “nổi lên một cơn sốt nóng sốt rét” chăng ? Trong khi sốt. chàng thấy một người đi đến “đầu đội mũ trụ”, quần áo lát giống người phương Bắc, tự xưng là “cư sĩ” nặng lời trách móc chàng, đòi làm trả lại toà đền; hăm dọa: Phong đo  không xa xôi gì… rồi sẽ biết!” Vốn đã coi khinh, đã căm ghét, nên Tử Vă, mặc kệ, vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên…”, càng làm cho con ma họ Thôi tức giận phải ra đi.

“Kẻ sĩ không sợ chết mà chỉ sợ không biết” – Tử Văn cũng vậy thôi. Khen, chê là chuyện thường tình. Vì thế, đến chiều tối, Tử Văn lại gặp một ông gìa “áo vải mũ màu đen, phong độ nhàn nhã” cho biết, ông vốn là Ngự sử đại phu thời Lý Nam Đế chết vì việc cần vương, đã được phong nhưng đã bị “tên hoạt tặc” kia, têu tướng bại trân của Bắc triều, hồn bơ vơ ở Nam quốc tranh chiếm mất miếu đền… Hắn vô cùng xảo quyệt: ‘Thượng đế bị nó bưng bít, hạ dân bị nó quấy rầy…”. Cụ già còn cho biết “hắn đã kiện thầy ở Minh ti, thầy phải liệu kế, khỏi phải chết một cách oan uổng”. Trước Minh ti, thầy nhớ kêu “xin tư giấy đến đền Tản Viên, tôi sẽ khai rõ…”.

Kiện tụng ở cõi trần đã khó, kiện tụng ở Minh ti chốn âm phủ thì chắc là khó khăn và rùng rợn biết bao ! Chất truyền kì của truyện đươc tô đậm qua nhiều chi tiết vô cùng khủng khiếp. Ngô Tử Văn bị hai tên quỷ sứ đến bát giải đi trong đêm. Bị dẫn đến một dinh tòa rất lớn, xung quanh cú thành sắt cao vọi đến mấy chục trượng. Bị hai con quỷ dùng gông dài thừng lớn gông trói giải di. Bước qua một cái cầu dài ước hơn nghìn thước bắc qua một con sông lớn “gió tanh sóng xám, hơi lạnh thấu xương”. Có đến mấy vạn quỷ Dạ Xoa “mắt xanh mỏ đỏ, hình dáng nanh ác” đứng chật hai đầu cầu canh giữ. Tử Văn bị dẫn vào cửa điện.

Cuộc đối chất diễn ra ở Minh ti thật gay go giữa Tử Văn và tên họ Thôi tướng Tàu. Tử Văn “rẩt cương chính, không chịu chùn nhụt chút nào”. Tên “hoạt lộc” cho Từ Vãn là kẻ “mồm năm miệng mười, đơm đặt bịa tạc”. Hai bên “cãi cọ nhau mãi vẫn chưa phàn phải trái”. Diêm Vương bụng cũng sinh nghi. Khi Tử Văn xin Diêm Vương “đem giấy đến đền Tản Viên để hỏi thực sự”, thì tên bách hộ họ Thôi lên giọng đạo đức giả, xin Diêm Vương “tỏ cái đức rộng rãi” và “khoan tha” cho kẻ học trò “ngu bướng”.

Diêm Vương rất công minh và nghiêm khắc. Khi sai nhân đến đền Tản Viên về tâu, ngài trách mắng các phán quan để lọt “sự dối trá càn bậy”. Đại Vương ra lệnh trừng phạt tên tướng Tàu: “lấy lồng sắt chụp vào dấu, khẩu gỗ nhét vào miệng, bỏ vào lìgục Cihi uâ‘. Ngài khen Tử Vãn “có công trừ hại”, sai lính đưa chàng về.

Xem thêm:  Phân tích đoạn trích Vào phủ Chúa Trịnh - Lê Hữu Trác

Cuộc đối tụng ở Minh ti, Tử Văn đã chiến thắng. Chính nghĩa và lẽ phải đã chiến thắng. Kẻ gian xảo, độc ác đã bị trừng phạt đích đáng.

Sau hai ngày chết đi, Tử Văn được sống lại. Cái đển cũ được dựng lại. Ngôi mộ của tên tướng Tàu bị bật tung lên, hài cốt tan tành ra như cám. Tử Văn đã được tiến cử chức phán sự đền Tản Viên. Lão phu đã được trở về đền miếu cũ. Rồi Tử Văn không ốm đau gì mà mất. Đó là chuyện kì lạ. Kì lạ mà như thật: sáng sớm nãm Giáp Ngọ (1444), một người làng đã nhìn thấy Ngô Tử Văn ngồi trên chiếc xe ngựa chạy ẩm ầm ờ ngoài cửa tây thành Dóng Quan, nghe tiếng người quát: “Người đi đường tránh xa, xe quan phán sự ! Và ở quẻ cũ “nhà quan phán sự” vẩn còn dó”.

“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” có bao yếu tố thán kì hoang đường bao phù các nhân vật, cốt truyện, các tình tiết. Trong 4 cảnh: Ngô Tử Văn đốt đền rồi gặp hai hồn ma, cảnh Ngô Tử Văn bị bọn quỷ sứ gông và trói giải đưa xuống toà Minh ti, cảnh Diêm Vương xử kiện, trừng phạt tên tướng Tàu, cảnh người làng gặp quan phán sự ngồi trên cỗ xe chạy ầm ầm ngoài thành Đông Quan, cảnh nào cũng có tình huống giàu kịch tính, để lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc với niềm tin là chuyện lạ mà như thật, có thật.

Qua nhân vật Ngô Tử Văn, tác giả ca ngợi nhân cách cao đẹp của một hàn sĩ: dũng cảm, khẳng khái đấu tranh chống lại cái ác trừ hại cho dân, thể hiện niềm tin vào công lí, chính nghĩa; còn bọn bạc ác tà ma nhất định bị trừng phạt đích đáng !

Ý thức dân tộc, tinh thần dân tộc kiên quyết quét sạch mọi tàn dư của quân xâm lược trên đất nước ta đã sáng bừng “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”.

Cuộc đời cần có nhiều Ngô Tử Văn.

Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên trong Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ – Bài làm 2

“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” được Nguyễn Dữ viết dưới hình thức truyện truyền kì, ca ngợi tinh thần dũng cảm của Ngô Tử Văn  dám đấu tranh chống lại bọn quan lại sách  nhiễu nhân dân và sự bao che, dung túng của bọn chúng. Khái quát hơn, có thể nói chuyện đấu ca ngợi tinh thần đấu tranh bảo vệ cái chính nghĩa, chống lại cái gian tà và lên án, phê phán những thế lực xâm lược qua tên tướng giặc Minh tuy chết nhưng vẫn tiếp tục quấy nhiễu, làm hại dân ta đồng thời ca ngợi trí thức Đại Việt dám đấu tranh chống lại kẻ thù.

Ngô Tử Văn là một người trí thức dũng cảm chống lại cái ác.  Tên Bách hộ họ Thôi đã tử trận, chiếm ngôi đền của viên Thổ công. Hắn dựa vào đền làm yêu quái trong dân gian. Chiếm đền thờ tương tự như chiếm đoạt một chức vụ nào đó, tác oai tác quái tương tự như sự sách nhiễu, làm hại nhân dân. Tử Văn đã châm lửa đốt đền, cũng tức là phá chỗ cư ngụ của tên tướng giặc, khiến hắn không có nơi nương tựa, mất cơ sở làm yêu quái, nghĩa là chấm dứt sự nhũng loạn của hồn ma tên bách hộ họ Thôi. Ngô Tử Văn bị bắt giải xuống Diêm Vương xét xử, chàng không run sợ mà cứng cỏi trình bày đầu đuôi sự việc. Đại diện cho cán cân công lý, Diêm Vương nhận ra sự thật, ngài đẫ trừng phạt tên tướng giặc kia, Hỗ trợ cho cuộc đấu tranh của Tử Văn, có viên Thổ công bị đánh đuổi phải đến  nương tựa đền Tản Viên. Thổ công đã cho Tử Văn biết sự thật, chỉ vẽ cách khai trước tòa của Diêm Vương để lột trần bộ mặt của tên giặc yêu quái. Cuộc đấu tranh của hai người kết thúc thắng lợi, vị thần được phục hồi trở về nơi thờ tự. Tử Văn được hưởng một phần thờ cúng của nhân dân. Diêm Vương tống giam tên giặc vào ngục Cửu U, dân làng dựng lại tòa đền mới, ngôi mộ của hắn tự nhiên “bị bật tung lên, hài cốt tan tành như cám”. Sau đó, viên Thổ Công tiến cử Tử Văn giữ chắc phán sự đền Tản Viên.

Tên Bách hộ họ Thôi chính là đại diên cho lực lượng phi nghĩa. Hắn cướp đền thờ của viên Thổ Công, làm mưa làm gió, làm yêu quái trong dân gian. Viên Thổ công định kiện nhưng hắn có nhiều thế lực bao che. Các đền miếu gần quanh, vì tham của đút đều bênh vực cho hắn cả. rõ Ràng cũng với lời của Diêm Vương, lời kể của quan Thổ công về tình  trạng quan ham lại hé mở cho ta thấy câu chuyện đang xoay quanh viejc đấu tranh của những người chính trực chống lại bọn quan lại xấu xa, kết bè kết đảng làm haji dân lành. Chúng câu kết với nhau, bưng bít che giấu sự thật, khiến cho Diêm Vương cũng nghĩ là tên Bách hộ đó là trung thần lẫm liệt. Nhờ có lời khai của Tử Văn về đền Tản Viên mà tên giặc đó phải cúi đầu nhận tội, bị trừng phạt thích đáng.

Xem thêm:  Phần 4 Đề 4: Tả một người hàng xóm tốt bụng.

Cuộc đấu tranh giữa một bên đại diện là Tử Văn với một bên đại diện là tên bách hộ họ Thôi thực chất là cuộc đấu tranh giữa những người chính trực với bọn quan lại xấu xa câu kết làm hại dân lành. Nhân vật Diêm Vương đại diện cho công lý, cho lẽ phải. Hệ thống nhân vật “Chức phán sự đền Tản Viên” mang tính chất tương trưng đậm nét , giải mã truyện truyền lì là phải thấy được tính chất tượng trưng này.

Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên trong Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ – Bài làm 3

Có những tác phẩm đi liền với tên tuổi của một tác giả nào đó, nhắc đến tác giả người ta nhớ đến tác phẩm và ngược lại. Nếu nhắc đến Nguyễn Du thì không thể không kể đến Truyện Kiều, nhắc đến Quang Dũng người ta nhớ đến Tây Tiến. Còn khi nhắc tới Nguyễn Dữ là nhắc tới Truyền kì mạn lục. Đặc biệt trong số 20 truyện tiêu biểu có chuyện Chức phán sự ở đền Tản Viên thể hiện rõ ý đồ của tác giả. Đó là ca ngợi những con người cương trực, can đảm, biết đấu tranh để bảo vệ lẽ phải và chính nghĩa.

Truyền kì là thể loại văn xuôi tự sự có nguồn gốc từ Trung Hoa có yếu tố kì ảo để phản ánh cuộc sống thực tại. Thể loại này đặc biệt phát triển ở giai đoạn văn học trung đại Việt Nam và rất được ưa chuộng. Truyện truyền kì Việt Nam thường sử dụng truyện dân gian hoặc mô típ truyện dân gian để xây dựng truyện mới. Có thể nói truyện truyền kì mang đậm chất hiện thực và chất nhân văn.

Truyền kỳ mạn lục là sáng tác duy nhất của Nguyễn Dữ, có thể nói ông không sáng tác nhiều ít thôi nhưng giá trị của nó vượt lên trên số lượng câu chuyện của nó. Truyền kỳ mạn lục viết bằng chữ Hán xen lẫn giữa biền ngẫu và thơ ca, cuối truyện còn có lời bình của tác giả. Tác phẩm này được viết khi tác giả ẩn cư ở rừng núi xứ Thanh. Để xây dựng nhân vật cua mình tác giả thường mượn nhân vật có thật trong hiện tại hoặc những nhân vật có trong huyền thoại rồi thêm bớt chi tiết kết hợp với những yếu tố kỳ ảo làm nên sức hút của truyền kì mạn lục.    

Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên là một chuyện đặc sắc trong truyền kỳ mạn lục. Với những yếu tố kỳ ảo và lối dẫn truyện hấp dẫn tác giả đưa người đọc khám phá một thế giới khác cùng chàng Ngô Tử Văn đòi lại công bằng. Qua đó tác giả gửi gắm những giá trị nhân van và giá trị hiện thực sâu sắc.

Nhân vật chính trong truyện là Ngô Tử Văn, anh là một chàng trai tên Soạn người huện Yên Dũng đất Lang Giang. Với tính cách nóng nảy và ghét sự gian tà thì không thế chịu được. Bởi thế cho nên mới dẫn tơi hành động đốt đền. Thuở ấy có một tòa đền linh ứng lắm. Cuối đời họ Hồ quân Ngô sang xâm chiếm, vùng ấy thành chiến trường. Một tên họ Thôi tử trận ở gần đền nên tác yêu tác quái ở trên trần gian làm hại dân chúng. Với tấm lòng diệt tà hướng thiện của mình Tử Văn đã quyết định đốt đền. Chàng tắm sửa chay sạch khấn trời rồi đốt đền mặc cho sự ngăn cản của mọi người, ai nấy đều lo lắng cho chàng. Họ “ lắc đầu lè lưỡi, họ lo sợ thay Tử Văn”. Hành động đó đủ thấy sự gan dạ muốn tiêu diệt cái ác trả lại sự bình yên cho dân làng mặc cho nguy hiểm có thế giáng xuống bất cứ lúc nào. Hơn nưa việc làm ấy thể hiện sự bảo vệ thổ thần đất nước,toát lên một tinh thần dân tộc mạnh mẽ.  

Sau khi dốt đền xong, chàng thấy trong người vô cùng khó chịu.đầu có trao đảo, bụng dạ run run, và kết quả là một trận sốt rét. Trong cơn sốt chàng thấy rõ một người “khôi ngô dõng dạc, đầu đội mũ trụ đi tới”. Hắn trông giống người phương Bắc hắn tự xưng là cư sĩ và đòi Tử Văn phải xây lại đền. Hắn nói: “ nhà ngươi đã theo nghiệp nho, đọc sách thánh hiền, há không biết cái đức của quỷ thần ra sao, cớ gì lại dám lăng miệt, hủy tượng đốt đền, khiến cho hương lửa không có chốn tựa nương… Cố Thiệu sẽ khó lòng tránh khỏi tai họa”.   

Xem thêm:  Tả cây hoa em yêu thích

Trước những lời nói ấy mà Tử Văn vẫn không mảy may đến. Anh mặc kệ cứ ngồi “ ngất ngưởng tự nhiên”. Hành động đó chúng tỏ Tử Văn tin vào việc làm của mình là đúng. Anh chấp nhận làm và không hề sợ bất cứ lời đe dọa cũng như sự trừng phạt nào. Còn tên phương Bắc kia quả thật càng thấy tâm địa độc ác của hắn khi mà đi cướp đền tác quái rồi lại đòi Tử Văn xây lại đền. Có thể nói trong bụng hắn chẳng có điều gì tốt đẹp cả hắn chỉ nhũng nhiễu làm khổ nhân dân nịnh nọt bưng bít, hắn lấy những cái hắn thu được từ dân làn để đi bưng bít. Vậy mà cũng dám mở mồm nói câu đạo ký với Tử Văn về viêc học hành của anh cũng như vai trò của thần thánh. Khi Tử Văn đáp lại hắn bằng thái độ dửng dưng đó hắn tức giận và dọa sẽ không để yên như thế. Còn chàng Tử Văn thì chí không lùi tâm vững chắc không thể vì những lời đe dọa của hắn mà xây lại đền. Hơn nữa anh tin vào việc làm của mình là đúng đắn là trự hại cho dân dẫu cho kết quả ra sao thì anh cũng không hề hối hận.    

Hắn phất áo bay đi thì chiều tối lại có một ông già “ áo vải mũ đen, phong độ nhàn nhã, thủng thỉnh” đi vào. Ông ta cung kính vái chào Tử Văn và tự xưng là thổ địa. Hai người trò chuyên với nhau về chuyện đốt đền và tên tướng cướp đền kia sẽ làm gì với Tử Văn. Chủ nhân của cái đền bị đốt kia không ai khác chính là ông Thổ công còn tên đang giữ đền chỉ là một cô hồn của viên tướng bại trần bắc triều. Trước khi đi ông không quên dặn dò Tử Văn khi xuống Minh Ty thì hãy khai những gì mà ông vừa nói. Tên giặc kia chắc chắn không thể một tay che mắt trời mãi được. Sức mạnh của chính nghĩa sự diệt trừ kẻ ác, khảng khái của chàng Tử Văn và sức mạnh của sự thật của ông Thổ thần sẽ làm sáng tỏ mọi việc.     

Đúng như đã đoán trước được, đến đêm bệnh của Tử Văn càng nặng hơn rồi ở đâu xuất hiên hai tên quỷ sứ đến bắt chàng đi gấp. Tử Văn không được vào dinh mà bị giải đi tới chỗ của bọn quỷ dạ xoa. Chàng không cam tâm kêu lớn. Diêm vương nghe được liền gọi chàng vào xét xử cho phục. Hình ảnh Diêm Vương cùng các vị thần hiện lên thể hiện nét tâm linh của người Việt, chúng ta quan niệm rằng có thế giới bên kia, cái thế giới mà con người ta khi chết đi xuống đó sẽ được thưởng hay bị phạt vì những hành đông của mình khi còn sống. Tử Văn tâu trình và cãi vã với tên kia sau khi nghe chuyện Diêm Vương cũng thấy nghi ngờ. Tiếp đó Vương cho người đến Tản Viên tìm sự thật thì quả đúng như lời của Tử Văn nói. Mọi chuyện kết thúc tốt đẹp tên quan bại trận kia phải chịu hình phạt lồng sắt chụp vào đầu, khẩu gỗ nhét vào miệng rồi bỏ vào ngục cửu u.    

Ngô Tử Văn được thả về thi hay tin mình đã chết hai ngày bèn đem hết chuyện kể cho mọi người. Sau đó ông thần kia trở về với đền và đề cử Tử Văn đến làm chức phán sự ở đền Tản Viên. Ông khuyên:” Người ta sống ở đời, xưa nay ai không phải chết, miễn sao chết đi để lại tiếng về sau là đủ rồi”. Tử Văn vui vẻ nhận lời. Như vậy đấy con người sống ở đời ngay thẳng biết trừ tà gian thì để lại tiếng cho đời sau.     

Bằng những yếu tố kì ảo và cố truyện hấp dẫn người đọc Nguyễn Dữ đã gửi gắm vào đó những giá trị đạo lí làm người. Qua câu chuyện tác giả muốn hướng con người tới chân thiên mỹ. Đồng thời ca ngợi những con người khẳng khái có tinh thần thép mặc cho gian nguy vẫn vững dạ không lùi bước. Câu chuyện hay cũng là lời khuyên mỗi chúng ta nên sống khắng khái, sống thiện sống vì người khác.

Topics #Cảm nghĩ #chiến thắng #Chiều tốì #Chuyện chức phán sự đền Tản Viên #Đất nước #dũng cảm #học sinh #nguyễn du #niềm tin #tinh thần dũng cảm #Truyền kì mạn lục #văn cảm nghĩ